Hiện tượng kháng thuốc ở một số vi sinh vật gây bệnh là một vấn đề rất lớn đối với công tác chữa bệnh trong hơn một thập kỷ qua. Mặc dù luôn cần thay đổi nhiều phương thức chữa trị khác nhưng chỉ có 2 loại kháng sinh được phát triển để sử dụng trong 40 năm vừa qua.
Một khám phá đầy triển vọng gần đây bởi nhóm nghiên cứu thuộc đại học McMaster đã tạo ra một điểm khởi đầu lý tưởng để phát triển các biện pháp can thiệp mới trong việc chống lại các bệnh nhiễm trùng.
Nhóm nghiên cứu đã xác định một hợp chất mới mà có tác dụng đối với những vi khuẩn đang có hiện tượng kháng các loại thuốc hiện hành. Khám phá này có thể dẫn đến các phương thức chữa trị mới để chống lại hiện tượng kháng thuốc ở một số loại vi sinh vật nào đó.
(Ảnh từ http://healthinsides.blogspot.com)
Nhóm nghiên cứu gồm các nhà sinh hóa và hóa học thuộc đại học McMaster đã sử dụng phương pháp kiểm tra thông lượng cao (high-throughput screening – HTS) để khám phá ra một chất hóa học mới. Sử dụng các robotic, các phần mềm quản lý và xử lý dữ liệu, các đầu dò cực nhạy, HTS cho phép một người nghiên cứu nhanh chóng có thể thực hiện hàng triệu các test hóa sinh, di truyền học hay dược lý. Thông qua quá trình này có thể xác định các hoạt chất, các kháng thể hoặc những gen mà điều kiện một quá trình sinh học nào đó. Về nguyên tắc thực hiện, HTS đã chứa đựng một thư viện các hợp chất mẫu. Các phân tích thường thực hiện đối với một hoạt tính tính nào đó: thường là các chất ức chế hay kích thích của một cơ chế sinh hóa hay sinh lý nào đó. Thư viện HTS có thể chứa từ 100,000 đến 2,000,000 hợp chất (số liệu thống kê vào năm 2008). Phương thức này cho phép các nhà khoa học xác định các phân tử nhỏ mà có thể tiêu diệt vi khuẩn và xác định cơ chế phân tử mà chúng tác dụng.
Các chất kháng sinh hiện hành tiêu diệt vi khuẩn bằng cách ngăn chặn sự sinh sản của tế bào, sự sao chép DNA hay sự tổng hợp protein cần thiết cho sự sống ở tế bào. Hợp chất mới được khám phá MAC13243 thì tác động trực tiếp bằng cách ngăn chặn sự phát triển ngay trên bề mặt của tế bào vi khuẩn, đến nay cơ chế này vẫn chưa được phát hiện xác định rõ ràng.
Liệu hợp chất này có thể trở thành thuốc được không điều đó chưa được khẳng định nhưng ít ra khám phá này cũng đã tạo ra những công cụ nghiên cứu mới có thể sử dụng để tìm hiểu kỹ hơn về các hiện tượng kháng thuốc ở các vi sinh vật gây bệnh.
Hoàng Hà Nam (Theo "ScienceDaily").